يادداشت خانم مشايخ مرا به مراسم و آيين‌هاي نوروزي برد كه اگرچه متاسفانه هرگز در طالقان شاهد آن نبوده‌ام اما بر اساس تحقيقات مردم شناسي كه در اين منطقه مي‌كنم برايتان بخشي از آن را بازگو كنم. يكي از مراسمي كه در طالقان رايج بوده‌است نوروزي‌خواني است. چند نفر كه صداي خوشي داشته‌اند روستا به روستا رفته و با آهنگي دلنشين ابيات زير را مي‌خوانده‌اند و اهالي روستا بسته به ميزان توان مالي خود شادباش‌هايي را به اين گروه مي‌داده‌اند. و اما اشعار:
نوروزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
مژده دهيد به دوستان بلبل به بستان آمده
حاجي خانوم با صفا پنج‌زاري وردار بيار
نورزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
...
و اما نسخه‌اي كه آقاي اكبريان* نوشته‌اند:
نوروز سلطان آمده گل در گلستان آمده
مژده دهيد اي دوستان بلبل به بستان آمده
اي حاجي آقاي باصفا ما آمديم پيش شما
فرمان بده اندر سرا به حاجي خانم از وفا
دس كنه در كيف حاجي پول درآرد خان باجي
بدهد بر نوروزي خوان حق خدا حق قرآن
يك‌سال بماني شادمان امسال چو شادان آمده
نوروزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
1.اكبريان، حاج محمد علي. فرهنگ عاميانه مردم طالقان. افروز، تهران،چ2، 1384، ص36.
نوروزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
مژده دهيد به دوستان بلبل به بستان آمده
حاجي خانوم با صفا پنج‌زاري وردار بيار
نورزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
...
و اما نسخه‌اي كه آقاي اكبريان* نوشته‌اند:
نوروز سلطان آمده گل در گلستان آمده
مژده دهيد اي دوستان بلبل به بستان آمده
اي حاجي آقاي باصفا ما آمديم پيش شما
فرمان بده اندر سرا به حاجي خانم از وفا
دس كنه در كيف حاجي پول درآرد خان باجي
بدهد بر نوروزي خوان حق خدا حق قرآن
يك‌سال بماني شادمان امسال چو شادان آمده
نوروزي سلطان آمده گل در گلستان آمده
1.اكبريان، حاج محمد علي. فرهنگ عاميانه مردم طالقان. افروز، تهران،چ2، 1384، ص36.
۶ نظر:
خیلی ممنون خانم محمودی،
برای من خیلی تازگی داشت و بسیلر جالب بود. شاید به همین دلیل چند تا سوال دارم که اگر جوابش را برایمان بنویسید ممنون می‌شوم:
- این افراد چه کسانی بودند؟ آیا از روستای خاصی می‌آمدند یا هر روستایی نوروزی‌خوان‌های خودش را داشت؟
- این افراد بزرگسال بودند یا کودک و نوجوان؟ و آیا کارشان چیزی در حد گدایی و جمع آوری صدقه به حساب می‌امد و بیشتر افراد بی‌بضاعت به آن دست می‌زدند؟
- آیا سازی هم با خود داشتند؟
پیشاپیش متشکرم
سلام دوست عزيز
ممنون از توجه‌اتان. تا جايي كه من مي‌دانم اين افراد از روستاي مشخصي نبوده‌اند. و لزوما هم از نظر مالي فقير نبوده‌اند بلكه صداي خوشي داشته‌اند و به قولي پيام‌آور شادي و بهار. اين اشعار با آواز خوانده مي شده اما ساز را بعيد مي‌دانم. حال دوستان ديگر مي‌توانند از مادربزرگ و ... بپرسند و اطلاعات دقيق‌تري را ارائه دهند.
خیلی خوشحالم خانم محمودی این کتاب را دارید و میتوانید مطالب را از آن استخراج کنید.خلاصه اگر ما نتوانستیم شما مطالب را بنویسید.لطفا اگر کتاب مفید دیگری در زمینه طالقان میشناسید به ما معرفی کنید. دوستان به عنوان پیشنهاد مطالب بلند را در word ذخیره کنید و کم کم آن را تکمیل کنید. اینطوری نوشتن سخت نیست.
خيلي جالب بوده، من چيزي راجع به آن نشنيده بودم. مرسي
سلام!
من هم از سنت نوروزخوانی شنیده بودم ولی شعرهایش را نمی شناختم.
در مقایسه باید بگویم که شعرهایی که شما نوشتید به نظر مستندتر از شعرهای آقای اکبریان می آید. شعرهای ایشان به نظر من کمی مردسالارانه می آید که با شناختی که من از فرهنگ طالقان دارم خیلی درست به نظر نمی رسد.
زن های طالقان همیشه سرور و همه کاره خانه بوده اند و به طور مثال این بیت آقای اکبریان اصلا با آن روحیه نمی خواند:
فرمان بده اندر سرا به حاجي خانم از وفا
دس كنه در كيف حاجي پول درآرد خان باجي
گویا آقای اکبریان در شعرها دست برده باشند تا آنها را "اسلامی تر" و "امروزی تر" کرده باشند!
ممنون خانم محمودی.
ارسال یک نظر